
Polskie superfoods
Superfoods, czyli super żywność, szturmem wtargnęła na nasze stoły stając się wręcz synonimem zdrowego odżywiania. Chociaż nie istnieje dokładna definicja, to termin „superfoods” po raz pierwszy został użyty w czasopiśmie „Nature Nutrition” już w 1998 roku. Pod tym pojęciem kryje się naturalna, nieprzetworzona żywność, bogata w składniki odżywcze, wykazująca pozytywne działanie na organizm. Podobnie jak sama nazwa, również produkty tak określane kojarzą się egzotycznie, pierwsze na myśl nasuwają się jagody goji, jagody acai, nasiona chia, spirulina, maca. Nie trzeba jednak sięgać po zagraniczne produkty, wystarczy rozejrzeć się wokół, a znajdziemy mnóstwo polskich, łatwo dostępnych superfoods. Oto krótki przegląd niektórych z nich.
Siemie lniane
Siemię lniane, zwykle kojarzone jest z nieapetycznym kleikiem serwowanym przy dolegliwościach żołądkowo-jelitowych. Jednak to prawdziwa skarbnica składników odżywczych, która może spokojnie konkurować z nasionami chia. Znajdziemy w nim:
-
błonnik pokarmowy regulujący pracę jelit,
-
lignany (fitoestrogeny) pozytywnie wpływające na gospodarkę hormonalną kobiet,
-
kwas alfa-linolenowy czyli przedstawiciel omega-3,
-
wysokiej jakości białko – porównywalne składem aminokwasowym do nasion soi,
-
składniki mineralne i witaminy: fosfor, magnez, wapń, żelazo, mangan, cynk, witaminę B1, kwas foliowy, witaminę E.
Siemię lniane jest przydatne w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych, regulacji poziomu cukru we krwi, łagodzeniu objawów menopauzy, osteoporozy, leczeniu i profilaktyce zaparć. Na rynku dostępna jest odmiana złota i brązowa (nie różnią się zbytnio właściwościami), a z lnu zwyczajnego otrzymuje się także olej lniany, bardzo bogaty w kwasy omega-3.
Aronia
Aronia to jeden z najzdrowszych produktów na świecie! Niestety jest mało popularna i nierozreklamowana jak tropikalne jagody acai. W przemyśle jest głównie surowcem do produkcji barwników i przetworów owocowych. Aronia swoją intensywną barwę zawdzięcza grupie związków pod wspólną nazwą antocyjany, które są bardzo silnymi przeciwutleniaczami (neutralizują działanie wolnych rodników, zapobiegają wywołanym przez nie uszkodzeniom komórek). Poza tym zawiera: witaminę C, B1, B2, B6, niacynę, kwas pantotenowy, potas, magnez, wapń, żelazo, cynk. Owoce te mają właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwnowotworowe, obniżające ciśnienie krwi i neutralizujące zatrucie metalami ciężkimi.
Pyłek kwiatowy
Pyłek kwiatowy (pszczeli, inaczej obnóża pszczele) to wyjątkowy produkt wytwarzany przez pszczoły. Zebrany pyłek z kwiatów jest mieszany przez pszczoły z ich śliną oraz nektarem i przenoszony do ula, służy jako pokarm. Stwierdzono w nim obecność ponad 250 substancji, m.in. białek, aminokwasów, lipidów, kwasów tłuszczowych, cukrów, związków fenolowych, witamin i minerałów. Główne korzyści dla organizmu wynikające ze spożywania pyłku to wsparcie odporności, podwyższenie sprawności fizycznej, poprawa parametrów krwi, obniżenie poziomu cholesterolu oraz działanie przeciwzapalne.
Kasza jaglana
Kasza jaglana jest nazywana królową kasz i nie jest to wcale przesada. Wytwarzana jest przez obróbkę ziaren prosa. Niewątpliwą zaletą jest naturalny brak glutenu, dlatego może być spożywana przez osoby chorujące na celiakię. Jej właściwości zdrowotne zostały potwierdzone licznymi badaniami naukowymi. Ze względu na wysoką zawartość żelaza polecana jest w przypadku niedokrwistości, a znajdujący się w niej cynk i krzem poprawia stan skóry, włosów, paznokci i reguluje pracę układu odpornościowego. Warto też wspomnieć o witaminach z grupy B (B1, B2, B3, B6, B9) oraz witaminie E, nie brakuje w niej minerałów takich jak: miedź, magnez, potas, wapń, fosfor. Kasza jaglana to też świetne uzupełnienie diety wegetariańskiej lub wegańskiej ze względu na duży udział białka w składzie. Kolejna zaleta to obecność lecytyny, która korzystnie wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego i mózgu, zmniejszenie stężenia cholesterolu całkowitego i trójglicerydów we krwi.
Takich super produktów można znaleźć o wiele, wiele więcej, jest dużo powodów, aby włączyć je do codziennej diety. Warto pamiętać o tym, że wspomniane korzyści zdrowotne zapewni regularne spożywanie przy jednoczesnym dbaniu o urozmaicenie jadłospisu.
Piśmiennictwo:
Akbar S., Baig M.N., Amruta D. (2021) Flaxseeds: a review. International Journal of Innovative Research in Technology. 8 (3), 517-523.
Ekiert K., Dochniak M. (2015) Superfoods – idealne uzupełnienie diety czy zbędny dodatek? Piel. Zdr. Publ. 5, 4, 401–408.
Hassan Z.M., Sebola N.A., Mabelebele M. (2021) The nutritional use of millet grain for food and feed: a review. Agriculture & Food Security 10, 16, 1-14.
Różańska M. (2017) Super Żywność czyli superfoods po polsku. Kraków Zdrowe Zdrowie
https://szelest.dobrydietetyk.pl/